SVENSK TIDSKRIFT TJUGUTREDJE ÅRGÅNGEN l 9 5 6 ANsVARIG UTGIVARE: ELIS I-IÅSTAD REDAKTIONSKOMMIJ'TE: JOHN CULLBERG · GEORG ANDREN GUSTAF PETRI · GUNNAR HECKSCHER KARL WISTRAND · EDVARD THERMA?.NIUS UPPSALA 1956. ALMQVIST & WIKSELLS BOKTRYCKERI-A.-B. INNEHÅLI.1SFöRTECKNIN G: Anmälan • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • o • • • • • • • • • • • • • • • • Ledande artiklar: Sid. l Folket och försvaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Det sjunde skolåret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Tryckfrihet och utrikespolitik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Arbetsfreden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 Inför avgörandet (försvarsfrågan) ....................................... 303 Sveriges försvar och Nordens ............................................ 375 Den svenska parlamerrtarismens vånda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451 »Arbetare och bönder» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 527 Det spanska sorgespelet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536 Framtidsperspektiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 599 Nordiska realiteter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 669 Politik och förvaltning .................................................. 751 Uppsatser: Ahnlund, Nils: Tysk historieforskning i brytningstider . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462 Anderson, Ivar: Borgerlighetens ansvar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 G. A.: ::VIonopol och grundlag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 Andren, Georg: Winston Churchill . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 607 Balticus: Världsläget och de små östersjöstatema ......................... 312 Biörlclund, E.: Det ryska anfallsföretaget mot Sverige år 1914 -nya dokument 231 --: 1914 - och 1936 ................................................. 318 --: Sjörustningar, flottavtal och marina typfrågor ...................... 687 Carlsson, Sven: Hur utnyttjas vår levande försvarskraft? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Cullberg, J ohn: Folklivets andliga grundvalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Engdahl, Per: Diktaturernas profiler .................................... ·563 Fjellbu, Arne: Oxfordbevegelscn i Norge .................................. 555 Fridrichsen, Anton: Kristen gemenskap ................................... 256 Gernandt, Edvard: Den nya tyska rättsläran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 423 Gmm, Harald: Norges »lykkelige valg» .................................. 716 Gmnqvist, Hilma: Selma-Lagerlöf-gestalter i verkligheten .................. 399 Guston, G. B. T.: J apan och yttersta östern .. .. .. .. .. . .. .. . .. .. . . .. . .. .. . 270 Göransson, Carl Ernst: 1936 års kyrkomöte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 676 Göransson K. F.: }~öretagare och andra arbetare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Heckscher; Gunnar: Samhället och vetenskapen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 --: Högerns valnederlag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625 Hedin, Göran: »Folk med ungdom» (tysk befolkningsstatistik) .............. 188 Hildebrand, Karl-Gustaf: I morgondagens skugga ......................... 775 Hylander, Ivar: Psalmboksförslaget ...................................... 392 Håstad, Elis: Arvid Lindman t .......................................... 762 Höjer, Torvald T :son: Historien - en försummad nationell tillgång ........ 696 Jacobson, Gustaf: Svenska akademien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 --: Skaldepolitik - en axplockning ur Esaias Tegw]rs politiska uttalanden. I. 786 Kindberg, Nils: Ett modernt flygvapens möjligheter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346 847 Sid. Kulling, Jacob: Karlfeldts fromhet ...................................... 707 Langlet, E.: Balkans farliga centrum .................................... 484 Laos, Vigga: Vart går du, Europas ungdom~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Nerman, Birger: Viking society . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Olsson, Bror: En rysk analys av bolsjevismen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338 Olsson, E. W.: Svensk film .............................................. 800 Pettersson, C. O.: Medelklassens kris ..................................... 326 Ribbing, Olof: Narvaminnet ............................................. 617 Skoglund, Ma1·tin: Hotet mot kommunernas självstyrelse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Strömbäck, H elge: Rysslands kanalsystem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 478 Sundström, Eskil: Baldwin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Svamberg, Nils: Europas samvete - Benedetta Croce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Svärd, Gunnar: Hur skapas demokratiens »statsvil.ia» ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 631 T·unberg, Sven: Island .................................................. 542 Widmark, E.: Universitetsanslagen ....................................... 767 Visitor: Den nya revolutionen i Sovjetryssland ............................ 160 Wistrand, Karl: Kring en debatt i Geneve .............................. 548 --: En professor upplever sin samtid ............... .' ................... 770 .J.kermam, Richard: Om Stockholm anfalles från luften -~ -~ .............. 381 Östberg, Ragnar: Slottet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Litteratur1 : Bertil Malmbergs diktsamling, rec. av Karl-Gustaf Hildebrand . . . . . . . . . . . . . . 48 Humanistisk litteratur, rec. av Nils Svanberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Svensk prosa 1935, översikt av Elof Ehmnark ............................. 114 Finlandssvensk skönlitteratur 1935, översikt av Olof Enckell . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Vår nyaste historia, rec. av Gunna1· Heckscher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 496 Henning Hamiltons vittnesbörd, rec. av Gustaf Jacobsson .................. 500 Svensk lyrik 1935-1936, översikt av Karl-Gustaf Hildebrand ............... 638 Konserva:tism och liberalism, ree. av Jean Braconier ........................ 643 Den utländska mytbildningen kring den svenska krispolitiken, översikt av R. O. 723 Sveriges ekonomiska historia, rec. av Ingvar Andersson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 805 Dagens frågor: K1tltw·e1la och kyrkliga frågor: Kyrkan och kriget . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Den evangeliska kyrkan i Tyskland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 En märklig omvändelse (l<'. Bööks) ....•................................... 131 Nyckelromanen ......................................................... 134 Två lekmän om kyrkan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Kulturinternational contra folkhat, av Axel R. Romdahl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Svensk film som samtidsbild . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 Förfa:ttarna och biblioteken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 Avslöjad Sovjetpropaganda .............................................. 300 Makten över det »fria ordet» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 512 Doktrin och teater . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 514 stickstrumpan och världspolitiken, av G. H-n ............................ 524 Brottslingarnas ansvar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577 Bokpriserna och allmänheten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 581 Lärdomshistoriens renässans, av Oskm· Wieselgren .......................... 590 Den olympiska elden, av J. C. ........................................... 593 Olympiadens facit, av E. H . ............................................. 594 Abortförbudet i Sovjetryssland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 660 Offentlig moral ........................................................ 743 1 En del böcker ha dessutom behandlats i artiklar eller under »Dagens frågor». 848 Sid. Svenska krigarmonument . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745 Kampen mot religionsförföljelserna, av C. G. Santesson .................... 747 Domkval och pressmagnater . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 822 Idrott och kultur, av J. B-r . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 841 Ekonomiska och sociala frågor: Vår handel med Italien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Avtalsfronten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Pinneberg vid skiljovägen (tjänstemannafrågan) .......................... 139 40-timmars veckans genesis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Socialiserade kollektivavtal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 Klasskampens avskrivning, av G. H . ...................................... 371 Englands .»Bohuslänsproblem» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444 Förenings· och förhandlingsrätten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 510 statsfinanser och skattepolitik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 568 Näringslivet och politiken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 655 Devalverar Tyskland' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 733 Kronan och pundet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 817 J ordbrukets arbetslöner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 820 Militära frågor: överbefälhavaren och grundlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Flottkonferensens sprängning ............................................ 210 F?.r~varsfrågans _historia, av G. P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Narmgar och kng ...................................................... 282 Upprustningen i Europa ................................................ 437 S':~rige oc?. ~~t ~st~nde Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 575 Rostens m1htara ovnmgar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 657 Inrikespolitik i allmänhet: Herr Engberg som skolrefonnator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Den svenska gästfriheten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Regeringsarbetets ordnande . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Mammututredningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 Spelöppningen på Helgeandsholmen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Folkräkningarna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290 Herr Engberg på egen hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 Fallet Schlyter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432 In memoriam (ministären Hansson I) .................................... 504 Politiska finaler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 Några, som tröttnat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 583 Första kammaren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 663 Gifta kvinnors förvärvsarbete ............................................ 814 En kättare (Adrian Molin) .............................................. 825 Tilläggsmandaten, av E. H. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 838 Utrikespolitik och utrikeslcrönikor: Sanktioner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Krigshändelserna (i Abessinien) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Tre val (Danmark, Schweiz, England) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Östersjöns oroliga hörn (Memel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Finland och Norden .................................................... 124 Kring ett engelskt utrikesministerskifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Sirk exit (Estland) .................................................... 212 Fransk utrikespolitik vid vägskälet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 England-Egypten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Hitler går över Rhen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280 849 Sid. Spanska konvulsioner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298 Sverige och Finland 1918 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353 Locarnokrisens utveckling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357 Den auktoritära regimen i Lettland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 361 Ungerns dilemma ....................................................... 364 Vinterhjälpen i siffror . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 Den nya politiken i Grekland, av N. V . ................................... 369 Finlands orientering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435 Sanktionsfiaskot och Englands svaghet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 438 Där .Japan och Sovjet mötas ............................................ 442 Det lidande Holland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446 Europas krutdurk (Österrike) ............................................ 515 De franska valen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 518 Jäsningen i Palestina, av -!- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 522 Ny riksdag i Finland ................................................... 571 Polens affärer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587 Geneve 1936 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649 Regeringskrisen i Finland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653 Det sudettyska problemet, av Edvard Gernandt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665 Rexismen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 735 Schweizisk revy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 739 Brudkronan och konungakronan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 810 Hetsen mot Tyskland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 826 statskuppen i Bagdad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 829 Intryck från Estland, av G1lStaf Petri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 832 Tysk-japanska avtalets tolkning, av -t ................................... 835 Pärmar till Svensk Tidskrift, hel årgång, kunna rekvireras från expeditionen, Dalagatan 20IV, Stockholm.